ΜΟΡΦΩΣΗ - ΠΑΙΔΕΙΑ – ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Μόρφωση  ή  καλλιέργεια  ή  κουλτούρα  είναι  η  ευρύτερη  πνευματική  και  ψυχική  διαμόρφωση  του  ανθρώπου,  η  χάραξη  της  προσωπικότητάς  του,  η  απόκτηση  συγκεκριμένων  χαρακτηριστικών,  ηθικών  και  πνευματικών  κυρίως,  και  εν  τέλει  ο  ολόπλευρος  σχηματισμός  του  ανθρώπου  μέσα  από  το  σύνολο  των  γνώσεων  και  εμπειριών,  που  αποκτά  σε  διάφορους  χώρους  κοινωνικοποίησης  και  με  ποικίλους  τρόπους.

 Παιδεία  είναι   η  παροχή  πολιτιστικών  εμπειριών,  η  απόκτηση  γνώσεων   με  απώτερο  στόχο  την  καλλιέργεια  των  νοητικών,  ψυχικών  και  σωματικών  δυνάμεων  του  ανθρώπου,  η  έμπνευση  μέσα  από  αξίες  και  ιδανικά,  ο  ανθρωπιστικός  προσανατολισμός  του  και  η  αρμονική  συνύπαρξη   του  ατομικού  με  το  συλλογικό.  Ουσιαστικά,  η   παιδεία  αποτελεί  το  θεωρητικό  μέρος  της  μόρφωσης   και  τείνει   στην   εξύψωση  του  ανθρώπου  σε  τελειότερες  μορφές.  Είναι  ένα  διαρκές  ζητούμενο, ένα  έργο  ζωής,  είναι  «δια  βίου»  παιδεία,  δηλαδή  αειπαιδεία.

Εκπαίδευση  είναι  το  πρακτικό  μέρος  της  μόρφωσης.  Είναι  ο  θεσμός  της  πολιτείας  που  με  συγκεκριμένη  δομή (πρωτοβάθμια – δευτεροβάθμια – τριτοβάθμια  εκπαίδευση)  και  κανόνες/ μεθόδους,   που  ρυθμίζουν  τη  λειτουργία  του,  ανάλογους  με  τη   χώρα  και  την  εποχή  στην  οποία  εφαρμόζονται,  με  συγκεκριμένη    υλικοτεχνική  υποδομή  και    με  τη  συνδρομή  των  διορισμένων  εκπαιδευτικών/ λειτουργών,  που  διαθέτει,  στοχεύει  στην  ψυχική,  σωματική  και  πνευματική  κυρίως  εκγύμναση  των  νέων,  στην  παροχή,  δηλαδή,  γνωστικών  εφοδίων  ή  στην  ανάπτυξη  τεχνικών  δεξιοτήτων,  ώστε  να  τους  προετοιμάσει  κατάλληλα  για  την  εισαγωγή  τους  στην  αγορά  εργασίας  αλλά  και  για  την  προσαρμογή  τους  στο  ευρύτερο  κοινωνικό  και  πολιτικό  σύνολο,  όπου  ανήκουν.  Στόχος  του  εκπαιδευτικού/ σχολικού  συστήματος,  δηλαδή,  είναι  η   σωματική,  ψυχική  και  πνευματική  μαζί  με  τη  γλωσσική  καλλιέργεια  και  άσκηση  του  νέου,  με  έμφαση  στην   εξοικείωσή   του  με  τις  αντίστοιχες  αρετές  και  την  αποδοχή  τους  ως  ένα  ασφαλές  πλαίσιο  εξύφανσης  των  σχέσεων,   που  θα  δημιουργήσει  στο  ευρύτερο  κοινωνικοπολιτικό  σύνολο  που  τον  περιβάλλει.  Ουσιαστικά,  είναι  η  -πεπερασμένη-  διαδικασία  εδραίωσης  και  οικοδόμησης  της  Παιδείας  στην  οργανωμένη  ανθρώπινη  κοινωνία.

Αγωγή  είναι  κάθε  επίδραση  που  ασκείται  στον  άνθρωπο,  ιδιαίτερα  στον  νέο,  και  συντελεί  στη  μεταβολή  των  σωματικών  του  χαρακτηριστικών,  των  ψυχικών  του  γνωρισμάτων,  των  συνηθειών,  των  ιδιοτήτων  του  χαρακτήρα  του,  των  ιδεών,  του  τρόπου  σκέψης  του  και  των  δεξιοτήτων  του,  ώστε  να  διαμορφωθεί  σύμφωνα  με  τις  αξίες  και  τις  ανάγκες  της  κοινωνίας,  στην  οποία  ζει.

Διαπαιδαγώγηση  είναι  η  συστηματική  πνευματική  και  ηθική  κατάρτιση  και  καλλιέργεια  των  ανήλικων  ατόμων  με  παιδαγωγικές  μεθόδους,  δηλαδή  με  λόγο,  διδασκαλία,  νουθεσία,  έπαινο,  επίπληξη,  με  παράδειγμα,  με  άσκηση,  με  επιβράβευση  ή  με  τιμωρία,  ώστε  να  λάβουν  την  επιθυμητή  αγωγή.

ΦΟΡΕΙΣ  ΤΗΣ  ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Οι  παραπάνω  διαδικασίες  φυσικά  δεν  περιορίζονται  μόνο  στο  χώρο  της  οικογένειας  και  του  σχολείου  - αν  και  εκεί  πραγματοποιούνται  συνειδητά  και  μεθοδικά – αλλά  σε  όλο  το  φυσικό  και  κοινωνικό  περιβάλλον,  δηλαδή  τη  φύση,  την  τέχνη (βιβλίο,  θέατρο,  κινηματογράφος,  μουσική ),  τις  κοινωνικές  εμπειρίες  και  συναναστροφές,   τους  κοινωνικοπολιτικούς  διαλόγους,   τα  μέσα  μαζικής  ενημέρωσης  και  επικοινωνίας,  την  παράδοση,  την  επιστήμη,  το  φιλοσοφικό  στοχασμό,  τα  ιδανικά  και  οράματα  που  προσανατολίζουν  τον  άνθρωπο,  τη  θρησκεία.

ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ  ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ  ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Ικανός  εκπαιδευτικός :  είναι  αυτός  που  διαθέτει  υψηλή  επιστημονική  κατάρτιση  και  διαρκώς  ενημερώνεται  για  το  αντικείμενο  διδασκαλίας  του.  Είναι  αυτός  που  παρακολουθεί  την  πρόοδο  της  επιστήμης  του  και  δεν  αρκείται  σε  γενικές  και  παρωχημένες  γνώσεις.  Παράλληλα,  είναι  εκείνος  που  διαθέτει  ευρύτερη  ενημέρωση  για  κοινωνικά  προβλήματα,  για  εθνικά  και  διεθνή  θέματα,  για  τη  φύση,  την  επιστήμη,  την  τέχνη,  την  οικονομία,  ώστε  να  κατανοεί  τα  φαινόμενα  και  τα  γεγονότα  που  συμβαίνουν  και  να  διαμορφώνει  ολοκληρωμένη  άποψη  γι’ αυτά.   Πρόσθετα,  είναι  εκείνος  που  παρακολουθεί  τα  πορίσματα  της  παιδαγωγικής,  της  ψυχολογίας  και  της  διδακτικής   για  να  οργανώσει  και  να  διεξάγει  μεθοδικά  τη  διδασκαλία,  να  παρατηρεί  και  να  ερμηνεύει  τα  εκπαιδευτικά  φαινόμενα.  Πραγματικός  δάσκαλος  είναι    αυτός  που  δεν  μεταδίδει  απλά  επιφανειακές  γνώσεις,  αλλά  τις  χρησιμοποιεί  για  να  πλάσει  την  προσωπικότητα  του  παιδιού,  δηλαδή  το  πνεύμα,  το  ήθος  και  το  χαρακτήρα  του,  το  βοηθάει  να  ωριμάσει,  να  ενηλικιωθεί  πνευματικά,  να  γίνει  αυθύπαρκτος  άνθρωπος.   Επομένως,  είναι  εκείνος  που  έχει  συνείδηση  της  ιδιαιτερότητας  των  νέων,  που  επικοινωνεί  μαζί  τους,  που  συμμερίζεται  τις  ανησυχίες  και  τα  προβλήματά  τους,  που  κατανοεί  την  αμφισβήτηση  και  τις  υπερβολικές  αντιδράσεις  τους,  που  γεφυρώνει  την  ηλικιακή  απόσταση  που  τους  χωρίζει  με  το  γνήσιο  ενδιαφέρον  του  για  τη  ζωή,  την  ανυπόκριτη  αγάπη  του  προς  τα  παιδιά  και  τη  διατήρηση  των  ανοιχτών  οριζόντων  του.  Έτσι,  αποδεικνύεται  ουσιαστικός  λειτουργός  που  στοχεύει  στη  διάπλαση  ενός  δημιουργικού  ανθρώπου  με  ανήσυχο  και  φιλεργατικό  πνεύμα,  στη  μύησή  του  στον  τρόπο  σκέψης  και  έρευνας,  ώστε  να  αγαπήσει  τη  γνώση  και  να  την  κατακτήσει, όποτε  χρειάζεται,  στην   άσκηση  της  ικανότητας   σκέψης,  κρίσης  και   έκφρασης   των  απόψεών  του.  Ταυτόχρονα,   επαρκής  δάσκαλος  είναι  εκείνος  που  με  ευαισθησία  και  έντιμο  ήθος  παρεμβαίνει  παιδαγωγικά  με  σεβασμό  στην  προσωπικότητα  του  μαθητή  και  με  συνείδηση,  ότι  αποτελεί  υποχρέωσή  του  το  ολόπλευρο  σμίλευμα  του  νέου  ανθρώπου.

Σύγχρονο  πρόγραμμα   σπουδών:  Πρόγραμμα  σπουδών  είναι  το  αναλυτικό  πρόγραμμα  χρόνου  και  τρόπου  διδασκαλίας   τομέων  γνώσης  που  ορίζεται  από  την  πολιτεία  με  αποτέλεσμα  τον  προκαθορισμό  των  γνώσεων  και  δεξιοτήτων,   που  καλούνται  να  αποκτήσουν  οι  μαθητές,  των  πνευματικών  λειτουργιών,  που  θα  κληθούν  να  καλλιεργήσουν,  των  ενδιαφερόντων,  που  θα  αναπτύξουν  και , εν  τέλει,  της  προσωπικότητας,  που  θα  διαμορφώσουν.   Με  δεδομένη  τη  συνθετότητα  και  πολυπλοκότητα  της  σύγχρονης   κοινωνίας  και  το  κομβικό  σημείο  προσανατολισμού  της,  το  περιεχόμενο  σπουδών  στις  μέρες  μας  πρέπει  να  επικεντρώνεται  όχι  τόσο  στην  πολυγνωσία  όσο  στην  ποιότητα  των  γνώσεων,  δηλαδή  στην  αποκάλυψη  της  επιστημονικής,  ιστορικής  και  κοινωνικής  αλήθειας  και  στην  εμβάθυνση  σε  αυτήν  αλλά   ταυτόχρονα  και  στην  ενεργοποίηση  και  ανάπτυξη  όλων  των  πνευματικών   ικανοτήτων  - με  έμφαση  στην   κριτική  ικανότητα -   του  νέου,  ώστε  να  τις  αξιολογεί.   Φυσικά,  το  σύγχρονο  πρόγραμμα  σπουδών  πρέπει  να  ενσωματώσει  τη  γνώση  σε  ανθρωπιστικά  ιδεώδη   και  να  καταστήσει  σαφές,  ότι  η  εκπαίδευση   είναι  θεραπαινίδα    του  Ανθρώπου  στο  σύνολό  του  και  όχι  συγκεκριμένων  ανθρώπων,  που  διακρίνονται   στον  ισχυρό  κόσμο  της  πολιτικής  και  οικονομικής  εξουσίας.  

Κατάλληλη  υλικοτεχνική  υποδομή:  Υλικοτεχνική  υποδομή  στο  χώρο  της  εκπαίδευσης  αποτελούν  οι  χώροι,  όπου  διεξάγεται  η  εκπαιδευτική  διαδικασία,  και  τα  μέσα,  που  τη  διευκολύνουν.  Οργανωμένες  αίθουσες  διδασκαλίας  και  εκδηλώσεων,  επανδρωμένες  βιβλιοθήκες,  αναγνωστήρια  και  εργαστήρια,  όργανα,  επαρκή  έντυπα  και  ηλεκτρονικά  εποπτικά  μέσα  διδασκαλίας,  φροντισμένοι  χώροι  άθλησης  και  παιχνιδιού  συνθέτουν  ένα  άνετο,  ευχάριστο  και  λειτουργικό  περιβάλλον,  που  πολλαπλασιάζει  την  αποδοτικότητα  του  διδακτικού  έργου.  Ιδιαίτερη  αναφορά  πρέπει  να  γίνει  στο  επιστημονικό  αλλά  και  καλογραμμένο,  απλό  και  εύληπτο  από  το  μαθητή  βιβλίο,  που  αποτελεί  μέσο  μελέτης  και  έρευνας  με  σκοπό  την  κατάκτηση  της  γνώσης.  Εάν,  μάλιστα,  συμπληρώνεται  και  από  κατάλογο  άλλων  βιβλίων  ή  sites  του  διαδικτύου  εξ’ ίσου  ικανών  να  συμβάλλουν  στον  εμπλουτισμό  της  γνώσης  είναι  ευχής  έργο.

Κοινωνική  και  ανθρωπιστική  εκπαίδευση:  είναι  η  ολοκληρωμένη  παιδεία,  δηλαδή  αυτή  που  αφ’ ενός  συνδέεται  στενά  με  την  κοινωνική  πραγματικότητα  και  εντάσσει  τον  νέο   στα  πλαίσιά  της,  και  αφ’ ετέρου  αυτή  που  καλλιεργεί  έναν  δυναμικό  και  καθολικό  ανθρωπισμό  στον  νέο,  που  του  μαθαίνει  να  αναζητά  την  ευτυχία  μέσα  στην  ευτυχία  του  συνόλου  της  ανθρωπότητας  και  να  αγωνίζεται  για  την  ολοένα  και  μεγαλύτερη  καλυτέρευση  των  συνθηκών  και  της  ποιότητας  ζωής  όχι  μόνο  των  δικών  του  ή  του  τόπου  του  αλλά  και  όλων  των  ανθρώπων  στη  γη. 

Η  ενσωμάτωση  των  ανθρωπιστικών  ιδανικών  στην  παιδεία  είναι  αναμφισβήτητα  πολύτιμη,  γιατί  εξαγνίζουν  πνευματικά  και  ψυχικά  τον  άνθρωπο,  τον  απαλλάσσουν  από  τη  σύγχυση  και  την  αλλοτρίωση,  τις  επιπτώσεις  της  μονομέρειας  και  της  εξειδίκευσης,   λειτουργούν  ως  πυξίδα  προσανατολισμού  και  επιτρέπουν  στον  νέο  την  ολοκληρωμένη  θέαση  του  κόσμου  και  την  ελπίδα  για  ένα  καλύτερο  αύριο,  γίνονται,   δηλαδή,  το  κίνητρο  για  την  αναμόρφωση  του  κόσμου  και  τη  βελτίωση  του  πολιτισμού.   Εμπνέουν  την  πίστη  σε  μία  καλύτερη  κοινωνία  ανθρώπων  και  θρέφουν  τη  θέληση  για  αγώνα,  ώστε  να  την   πραγματοποιήσουν.  Επομένως,  παιδεία  δεν  είναι  μόνο  η  γνώση  ή  η  επιστήμη  αλλά  κυρίως  η  διεργασία,  η  διαδικασία  και  το  αποτέλεσμα  της  μεταβολής  της  επιστήμης  σε  ήθος  και  αρετή,  που  αποκλείει  την  εμπορεία   και  εκμετάλλευσή  της.

Δημοκρατική  εκπαίδευση :  είναι  η  εκπαίδευση  με  περιεχόμενο  και  λειτουργία,  που  θέτει  στο  επίκεντρο  τον  μαθητή,  που  ενισχύει  τη  συμμετοχή  του  σε   διάλογο  και  την  ανενδοίαστη  έκφραση  των  απόψεών  του,  που  δίνει  το  δικαίωμα  λόγου  και  άποψης  για  τα  σχολικά  αλλά  και  πνευματικά,  κοινωνικά  και  πολιτικά  τεκταινόμενα  γύρω  του  και  οδηγεί  σε  σχέση  ενεργητική  και  αμφίδρομη  μαζί  τους.  Έτσι,  ο  μαθητής  εξελίσσεται  σε  ακέραιη  προσωπικότητα,  εργάζεται  δημιουργικά  και  με  τη  θέλησή  του,   σκέπτεται  κριτικά,   παίρνει  πρωτοβουλίες  και  ευθύνες,  συνεργάζεται,  συναγωνίζεται,  αναπτύσσει  φιλίες,   αντιμετωπίζει  δυσκολίες,  περιορίζει  τον  εγωισμό  του,  αποκτά  συνείδηση  της  κοινωνικής   αποστολής  του  και  τελικά  διαμορφώνεται  σε  πολίτη  ικανό  να  ζήσει  και  να  προσφέρει  στο  σύνολο  και  πρόθυμο  να  αγωνιστεί  για  τα  ανθρώπινα  δίκαια.  Ο  μαθητής,  βέβαια,  προέρχεται  οριζόντια  από  τους  νέους   χωρίς  προνόμια  και  διακρίσεις  αλλά  και  κάθετα  από  όλο  το  ηλικιακό  φάσμα  για  βασική,  ανώτερη  ή  ανώτατη  εκπαίδευση,  επιμόρφωση,  μετεκπαίδευση,  ή  επανεκπαίδευση  σε  άλλη  κατεύθυνση  ή  και  σε  άλλο  τομέα  γνώσης.

Δωρεάν  εκπαίδευση: είναι  το  δικαίωμα  της  υποχρεωτικής  παρακολούθησης  του  εκπαιδευτικού  προγράμματος  στις  πρώτες  βαθμίδες  της  εκπαίδευσης  και  της  δυνατότητας  παρακολούθησής  του  στις  ανώτερες  και  ανώτατες  βαθμίδες  της  χωρίς  την  πληρωμή  διδάκτρων.  Ακόμη,  είναι  το  δικαίωμα  της  δωρεάν  παροχής  σχολικών  βιβλίων  και  πανεπιστημιακών  συγγραμμάτων  αλλά  και  διευκολύνσεων,  που  ανακουφίζουν  από  έξοδα  διαμονής,  διατροφής  και  μετακίνησης  ή  η  χορήγηση  υποτροφιών  για  μεταπτυχιακές  σπουδές.  Έτσι,  επιτυγχάνονται  οι  ίσες  ευκαιρίες  στη  μόρφωση,  αφού  δίνεται  η  δυνατότητα  σε  όσους  έχουν  την  έφεση  και  την  ικανότητα  αλλά  δεν  έχουν  τα  μέσα,  να  σπουδάσουν  και  να  διακριθούν,  το  περιεχόμενο  σπουδών  και  η  υλικοτεχνική  υποδομή  είναι  ίδια  για  όλους  τους  μαθητές,  οι  εκπαιδευτικοί  έχουν  τα  ίδια  περίπου  -τυπικά  τουλάχιστον-  προσόντα  και  τέλος  τα  κριτήρια  αξιολόγησης,  η  εξεταστέα  ύλη,  ο  χρόνος  και  τρόπος  εξέτασης  είναι  ενιαίος  και  αδιάβλητος.  Βέβαια,  δεν  πρέπει  να  παραβλέπουμε  ότι  σε  ένα  πλαίσιο  άνισων  κοινωνιών  και  η  εκπαίδευση  αναπαράγει  την  αδικία  και  την  ανισότητα.   Είναι,  ωστόσο,  σαφές  ότι  η  όποια  βελτίωση  πρέπει  να  γίνει  με  στόχο  τη  γενικευμένη  παροχή  όσο  γίνεται  περισσότερης   και  ποιοτικότερης   γνώσης  και  παιδείας  σε  όσο  γίνεται  περισσότερα  άτομα,  ώστε  να  ενδυναμωθεί  κάθε  μορφή  ελευθερίας  και,  επομένως,  η  ζητούμενη  πραγματική  δημοκρατία.

ΟΙ  ΡΑΓΔΑΙΕΣ  ΑΛΛΑΓΕΣ  ΣΤΗΝ  ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Αναγκαιότητα  ηλεκτρονικής  εκπαίδευσης : Οι  τεράστιες  δυνατότητες  του  ηλεκτρονικού  υπολογιστή  να  αποθηκεύει,  να  επεξεργάζεται  και  να  αξιοποιεί  μεγάλο  όγκο  σύνθετων  πληροφοριών  δικαίως  οδηγούν  στην  υιοθέτηση  του  όρου  «ηλεκτρονικά  αναλφάβητου»  για  όποιον  δάσκαλο  ή  μαθητή  δεν  έχει  εισαγάγει  τον  ηλεκτρονικό  υπολογιστή  στη  διαδικασία  της  μάθησης.  Πλέον,  διατίθενται  πλούσια  και  έξυπνα  προγράμματα  διδασκαλίας  των  γνωστικών  αντικειμένων  με  περιθώρια  αυτενέργειας  του  μαθητή  και  άμεσης  επαφής  του  με  τις  πηγές  γνώσης  με  τρόπο  ευχάριστο  και  παιγνιώδη.  Επιπλέον,  δίνεται  δυνατότητα  αυτοδιδασκαλίας  ή  διδασκαλίας  εξ’ αποστάσεως,  που  άμεσα  και  γρήγορα  συμπληρώνει  κενά  στην  εκπαίδευση.  Κι  όλα  αυτά  με  έναν  δάσκαλο,  που  δεν  αχρηστεύεται   αλλά  αλλάζει  ρόλο.  Τώρα  δεν  είναι  απλός  αναμεταδότης  πληροφοριών  αλλά  καθοδηγητής  και  εκπαιδευτής  της  γνώσης.

Κίνδυνοι  της  ηλεκτρονικής  εκπαίδευσης: Η  υιοθέτηση  της  υπερβολής  της  νέας  πραγματικότητας  εγκυμονεί  τον  κίνδυνο  της  ηλεκτρονικής  κατατονίας,  δηλαδή  της  απομόνωσης,  της  εξάρτησης  και  της  παθητικότητας  του  χρήστη  αλλά  και  τον  κίνδυνο    της  υπερβολικής  έμφασης  στη  γνώση  με  ταυτόχρονο  παραγκωνισμό  του  συναισθήματος  και  των  ανθρωπιστικών  αξιών.

Νέες  αξίες  στην  Παιδεία : Με  αφετηρία  την  ηλεκτρονική  επανάσταση  στο  χώρο  της  παιδείας  επαναπροσδιορίζονται,  επανεκτιμώνται  και  επαναβεβαιώνονται  στέρεες  και  διαχρονικές  αξίες,  που  αποτέλεσαν  όμως  ζητούμενο  στα  προηγούμενα  χρόνια.  Πρόκειται  για  τις  ανθρωπιστικές  αξίες,  που  δίνουν  πρωτεύουσα  και  καθοριστική  θέση  στην  αυταξία  του  ανθρώπου,  στη  συμφιλίωσή  του  με  το  φυσικό  και  τεχνικό  περιβάλλον,  στην  επανασύνδεσή  του  με  την  εθνική  πολιτιστική  παράδοση  αλλά  και  με  κάθε  προέλευσης  πηγή  μόρφωσης  και  πολιτισμικής  καλλιέργειας.  Είναι  οι  αξίες  της  ελευθερίας,  της  δημοκρατίας,  της  αγάπης  και  του  σεβασμού  προς  τον  άνθρωπο  και  το  περιβάλλον  του.

Νέοι  στόχοι  στην  Παιδεία :  Έχοντας  ως  δεδομένη  την  ολοένα  και  αυξανόμενη  πολυπλοκότητα  του  σύγχρονου  κόσμου  η  νέα  παιδεία/ εκπαίδευση    πρέπει  να  στρέψει  το  ενδιαφέρον   της  στη  γνωριμία  του  ανθρώπου  με  ό,τι  τον  περιβάλλει,  ώστε  να  παρατηρήσει,  να  ιεραρχήσει  με  βάση  τη  σπουδαιότητά  τους  και  να  κρίνει  τα  φαινόμενα  που  συμβαίνουν  γύρω  του.  Έτσι,  ο  νέος  θα  αποτελέσει  συνειδητοποιημένο  πολίτη  αυτού  του  συγκεχυμένου  και  διαρκώς  μεταβαλλόμενου  κόσμου,  πολίτη  που  γνωρίζει  τον  εαυτό  του  και  τις  ρίζες  του,  που  κατανοεί  τον  «άλλον»,   που  σέβεται  τη  διαφορετικότητα  και   συνειδητοποιεί    την  κοινή  πολιτιστική  κληρονομιά.  Κυρίως,  βέβαια,  θα  υιοθετήσει  πρακτικές  διεθνούς  συνεργασίας  και  αλληλεγγύης   προς  τον  Άνθρωπο  ως  απαραίτητο  αντιστάθμισμα  στην  παγκοσμιοποίηση.  Αυτό  θα  το  πετύχει,  πρωτίστως,   με  τη  δημιουργία  του  σχολείου  της  δημιουργικότητας.  Προγράμματα,  βιβλία,  μέθοδοι  διδασκαλίας,  διδάσκοντες  και  διδασκόμενοι  θα  πρέπει  να  στραφούν  στο  σεβασμό  της  ατομικότητας,  στην  εφαρμογή  της  ενεργητικότητας   και  στην  ελευθερία   διερεύνησης.  Ιδιαίτερα  οι  δάσκαλοι  θα  πρέπει  να  ξαναγίνουν  δημιουργικά  άτομα  ή  να  ενεργοποιήσουν  την  εγγενή  δημιουργικότητά  τους  και  με  ευελιξία  και  διακριτικότητα  να  οργανώνουν,   να  πληροφορούν,  να  εμψυχώνουν,  να  ενθαρρύνουν,  να  κατευθύνουν  και  να  καθοδηγούν.    Με  αυτόν  τον  τρόπο  η  σύγχρονη  εκπαίδευση  εφοδιάζει  με  τις  απαραίτητες  γνώσεις,  αναπτύσσει  δεξιότητες,  καλλιεργεί  πνευματικές  δυνατότητες  και   φαντασία,  ώστε  ο  άνθρωπος  να  επινοεί,,  να  οργανώνει,  να  αναλαμβάνει  πρωτοβουλίες  και  να  προτείνει  λύσεις  για  να  αντιμετωπίσει  ορθά  τα  προβλήματα  που  προκύπτουν  κατά  την  εκτέλεση  των  καθηκόντων  του.                                                                                                                                     Ένας  ευρύτερος  στόχος  της  σύγχρονης  εκπαίδευσης  είναι  και  η  πολιτική  διαπαιδαγώγηση  του  σύγχρονου  νέου,  ώστε  να  αποτελέσει  στο  μέλλον  υπεύθυνο  πολίτη,  συνεπή  στις  υποχρεώσεις  του  προς  την  πολιτεία,  πολίτη  που  σέβεται  τους  νόμους  και  τους  θεσμούς  της,  που  γνωρίζει,  όμως,  και  τα  δικαιώματά  του  και  τα  υπερασπίζεται  με  πειθώ · πολίτη  με  ανεκτικότητα  στη  διαφορετική  άποψη,  πίστη  και  ιδεολογία,  πολίτη  που  δε  φοβάται  την  πρόοδο   αλλά  ούτε  την  απόρριψη  του  δοκιμασμένου  και  καθιερωμένου,  εάν  αυτό  γίνεται  με  γνώση  και  σύνεση.   Η  διαπαιδαγώγηση  αυτή  θα  οδηγήσει, επομένως,  στην  πολιτική  οργάνωση  που  στηρίζεται  στις  αξίες  της  ελευθερίας,  της  δικαιοσύνης  και  της  δημοκρατίας.                                                                                                                                                                                   Απαραίτητη,  βέβαια,  κρίνεται  η  στήριξη  της  πολιτικής  διαπαιδαγώγησης  με  ακλόνητες  πανανθρώπινες  αξίες,  όπως  της  πίστης, της  δικαιοσύνης,  της  αγάπης,  της  αλληλεγγύης,  του  σεβασμού,  δηλαδή  με  αξίες  που  εξευγενίζουν,  γαληνεύουν,  πληρώνουν  και  εξανθρωπίζουν  τον  συγκεχυμένο  και  ταραγμένο  άνθρωπο.  Η  σύγχρονη  εκπαίδευση  έχει  χρέος  να  γνωρίσει  τον  άνθρωπο  με  τις  ηθικές  αξίες,  που  δίνουν  νόημα  και  περιεχόμενο  στην  προσωπική  και  κοινωνική  ζωή  του.                                                                          Ένας   άλλος  επίκαιρος  στόχος  της  παιδείας/ εκπαίδευσης  είναι  η  ανάπτυξη  της  οικολογικής  συνείδησης,  που   πρέπει  να  διαθέτει  ο  σύγχρονος  νέος,  ώστε  να  κατανοήσει  τη  σχέση  του  με  τη  φύση,  να  αποκτήσει  βαθιά  γνώση  των  περιβαλλοντικών  προβλημάτων,  των  αιτίων  που  τα  προκαλούν  και  των  τρόπων  με  τους  οποίους  αυτά  θα  αντιμετωπιστούν.   Ουσιαστικά,  η  εκπαίδευση  πρέπει  να  επαναπροσδιορίσει  τις  ηθικές,  οικονομικές,  και  αισθητικές  αξίες  του  ανθρώπου,  ώστε  να  μάθει  να  το  σέβεται  και  να  το  προστατεύει.                                                                                                       Βέβαια,  τίποτε  από  τα  παραπάνω  δε  μπορεί  να  ευοδωθεί  πλήρως,  εάν  απώτερος  στόχος  δεν  είναι  η  συγκρότηση  μιας  ολοκληρωμένης  προσωπικότητας  που  θα  επιτρέπει  ορθές  αποφάσεις  σε  όλες  τις  εκφάνσεις  της  ζωής  του (ιδιωτικής,  επαγγελματικής,  δημόσιας).  Αυτό  επιτυγχάνεται  αφ’ ενός  με  την  πολύ  καλή  γνώση  της  μητρικής  του  γλώσσας,  ώστε  να  εμβαθύνει  στη  γνώση,  να  σχηματίζει   τεκμηριωμένες  απόψεις   και  να  τις  εκφράζει  πειστικά,  να  μετέχει  στα  πολιτισμικά  αγαθά,  να  κατακτά  αξίες  και  να  υπερασπίζεται  τα  δικαιώματά  του.  Αφ’ ετέρου,  επιτυγχάνεται  με  την  επαφή  με  το  ωραίο,  την  αισθητική  καλλιέργεια,  που  συμβάλλει  στον  εξευγενισμό  του  ανθρώπου,  στην  εκλέπτυνση  του  χαρακτήρα  του,  στην  αναζήτηση  του  ωραίου  σε  όλους  τους  χώρους,  όπου  κινείται  και  αναπτύσσεται.

ΚΡΙΤΙΚΗ  ΤΟΥ  ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ  ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ  ΤΗΣ  ΧΩΡΑΣ  ΜΑΣ 

Η  εκπαίδευση  είναι  ανακόλουθη  με  τις  κοινωνικοοικονομικές  ανάγκες  της  χώρας,  λόγω  ανεπαρκούς  θεσμικού  πλαισίου,  που  αδυνατεί  να  ορίσει  με  ακρίβεια  τη  λειτουργία  και  τους  σκοπούς  της  εκπαίδευσης  και  το  σπουδαιότερο  τους  τρόπους  και  τα  απαραίτητα  μέσα  για  να  επιτευχθούν  οι  στόχοι  αυτοί.

Η  υλικοτεχνική  υποδομή  εμφανίζει  σοβαρές  ελλείψεις  λόγω  της  υποχρηματοδότησης  από  την  πολιτεία  αλλά  και  εξ’ αιτίας  της  αδιαφορίας  έως  έλλειψης  σεβασμού  από  ορισμένους  μαθητές.  Εκτός  από  την  παλαιότητα  ή  ακαταλληλότητα  πολλών  κτιριακών  εγκαταστάσεων,  είναι  εμφανής   η  έλλειψη  επανδρωμένων  εργαστηρίων,  ηλεκτρονικών  μέσων  διδασκαλίας,  ακόμα  και  οπτικοακουστικών  μέσων.

Το  ένα  και  μοναδικό  βιβλίο  μερικές  φορές  δεν  έχει  την  κατάλληλη  γλωσσική  οργάνωση  και  έκφραση  των  έγκυρων  πληροφοριών,  την  απαραίτητη  σαφήνεια  και  ακρίβεια,  τη  νοηματική  αλληλουχία,  το  εύστοχο  λεξιλόγιο,  ώστε να  είναι  εύληπτο.

 Ο  επαγγελματικός  προσανατολισμός  των  νέων  είναι  ελλιπής  και  μη  ουσιαστικός  με  αποτέλεσμα  τη  μη  παραγωγική  αξιοποίηση  του  ανθρώπινου  δυναμικού  και  ως  εκ  τούτου  την  πληθώρα  άνεργων  επιστημόνων.                           

Η  παρεχόμενη  γνώση  είναι  συχνά  αναχρονιστική,   παρωχημένη  και  ελλιπής,  γιατί  δεν  εναρμονίζεται  με  τις  ραγδαίες  εξελίξεις , που  συντελούνται  στην  επιστήμη,  στην  τεχνολογία,  στην  οικονομία  και  στην  κοινωνία.  Αλλά  και  ο  τρόπος  μετάδοσης  της  γνώσης  είναι  ακατάλληλος,  αφού  δεν  καλλιεργεί  την  κριτική  σκέψη  και  την  ανάληψη  πρωτοβουλιών  αλλά  ευνοεί  τη  μηχανιστική  μάθηση.

Η  κατάρτιση  των  εκπαιδευτικών  σχετικά  με  την  παιδαγωγική  γνώση  αλλά  και  την  εξειδίκευση  στο  αντικείμενο  διδασκαλίας  τους  είναι  συχνά  ελλιπής  κυρίως  για  λόγους  ανεξάρτητους  από  τη  θέλησή  τους  (λείπει  η  ηθική  και  υλική  στήριξη  από  την  πολιτεία,  τα  κίνητρα  και  τα  κατάλληλα  μέσα,  η  τακτική  επιμόρφωση)  με  αποτέλεσμα  να  μην  είναι  πάντα  σε  θέση  να  ανταποκρίνονται  επαρκώς  στις  απαιτήσεις  του  λειτουργήματός  τους. 

Η  αξιολόγηση  του  μαθητή  είναι  πολλές  φορές  αναξιόπιστη,  αφού  γίνεται  με  μέτρο  τη βαθμολόγηση,  που  είναι  σχετική  με  τον  διδάσκοντα  και  τις  απαιτήσεις  του,  και    δεν  προέρχεται  από  ποικίλες  εξεταστικές  μεθόδους,  ώστε  να  ελέγχονται  η  εξέλιξη  του  μαθητή  αλλά  και  της  τάξης.  Έτσι,  χάνεται  η  δυνατότητα  ο  μαθητής  να  ανακαλύψει  κλίσεις,  ενδιαφέροντα  και  ταλέντα,  να  συγκριθεί,  να  αυτοαξιολογηθεί  και  να  αποκτήσει  αυτογνωσία.

Ο  γενικότερος  τρόπος  αξιολόγησης,  εξάλλου,  αναπτύσσει  την  ενασχόληση  μόνο  με  τα  αντικείμενα  διδασκαλίας  που  αξιολογούνται,  τη  βαθμοθηρική  διάθεση  των  μαθητών  και  την  αδιαφορία  για  ό,τι  δεν  εξετάζεται.  Επιπλέον,  μετατρέπει  τις  σχέσεις  των  συμμαθητών  σε  ανταγωνιστικές,  πράγμα  που  προκαλεί  άγχος  για  την  επίδοση  και  μη  ικανοποίηση  από  την  προσπάθεια  και  την  αργή  αλλά  σταθερή  βελτίωση.

Λείπουν  οι  ίσες  ευκαιρίες  στην  εκπαίδευση,  αφού  παιδιά  με  πιο  αργούς  ρυθμούς  ανάπτυξης,  με  φτωχό  το  οικογενειακό  και  κοινωνικό  περιβάλλον,  παιδιά  που  βιώνουν    ψυχολογική  ανασφάλεια  και  ανισορροπία,  αλλά  και  παιδιά  που  ζουν  σε  απομονωμένες  γεωγραφικά  περιοχές  δε  λαμβάνουν  αντισταθμιστική  αγωγή  και  αργά  ή  γρήγορα  εγκαταλείπουν  το  σχολείο.

Λείπουν  οι  υψηλοί  στόχοι  στην  εκπαίδευση,  όπως  η  διαμόρφωση  ολοκληρωμένων  προσωπικοτήτων  με  αξίες,  ιδανικά  και  κοινωνικές  αρετές , ενώ  αφθονούν  οι  επιφανειακοί (εξειδίκευση,  επιτυχία  στις  εξετάσεις).

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ  ΓΙΑ  ΤΗ  ΒΕΛΤΙΩΣΗ  ΤΟΥ  ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ  ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Για  τη  λύση  κάθε  σοβαρού  προβλήματος,  όπως  η  παιδεία,  χρειάζεται  στόχος  και  δράση,  ποιότητα  και  αποτέλεσμα,  θεωρία  και  πράξη  κατά  τους  αρχαίους  Έλληνες. Συγκεκριμένα,  ο  ανθρώπινος  παράγοντας  της  εκπαίδευσης,  οι  διδάσκοντες,  για  να  ασκήσουν  με  επιστημονική  και  διδακτική  επάρκεια  το  λειτούργημά  τους  πρέπει  να αποτελούν  μέρος  των  άριστων  από  τους  υποψήφιους.   Δηλαδή,  οι  άριστοι  πρέπει  να  θέλγονται  από  την  οικονομική  και  κοινωνική  θέση  του  εκπαιδευτικού.  Επιπλέον,  πρέπει  να  εφοδιάζονται  επαρκώς  με  την  κατάλληλη  πανεπιστημιακή  μόρφωση  και  επιμόρφωση.  Και  φυσικά,  χρειάζεται  έλεγχος  και  αξιολόγηση  του  διδακτικού  τους  έργου  από  φωτισμένους  και  άξιους  ανθρώπους,  που  υπηρετούν  μόνο  μορφωτικές  και  ανθρωπιστικές  αξίες.

Το  περιεχόμενο  των  σπουδών,  η  ύλη,  οι  γνώσεις  που  διδάσκεται  ο  μαθητής  σε  κάθε  τάξη  πρέπει  να  συνάδουν  με  τα  σύγχρονα  επιστημονικά  δεδομένα,  να  προσελκύουν  το  ενδιαφέρον  του  μαθητή  και  τελικά  να  ενισχύουν  τη  δημιουργικότητά  του.  Πρέπει , δηλαδή,  μαζί  με  την  προσωπική  ικανότητα  και  ευφυΐα  και  τη  μεθοδική  εργασία  του  διδασκόμενου  να  οδηγούν  στην  εμπειρία  της  έρευνας  και  της  προσωπικής  κατάκτησης  της  γνώσης.  Ιδιαίτερη  μνεία  πρέπει  να  γίνει  στην  προσαρμογή  της  επιστημονικής  γνώσης  σε  εγχειρίδια  απλά,  αναλυτικά  και  κατανοητά,  με  αλληλουχία,  χωρίς  κενά  στη  διάταξη  της  ύλης,  με  υποστηρικτικό  υλικό  παραδειγμάτων  και  ασκήσεων,  που  να  συμβάλλει  στην  κατανόηση  της  γνώσης,  τη  λογική  ταξινόμησή  της  και  τη  διαμόρφωση  μιας  ολοκληρωμένης  προσωπικότητας.

Η  υλικοτεχνική  υποδομή,  το  περιβάλλον,  όπου  προσφέρεται  η  γνώση,  πρέπει  να  είναι  άνετο  και  πλούσιο  σε  ερεθίσματα  και  παροχές.  Οι  άρτιες  κτιριακές  εγκαταστάσεις,  οι  οργανωμένες  βιβλιοθήκες,  τα  επανδρωμένα  εργαστήρια,  τα  απαραίτητα  όργανα,  τα  επαρκή  έντυπα  και  ηλεκτρονικά  εποπτικά  μέσα  διδασκαλίας,  οι   άνετοι  και  ευχάριστοι  χώροι  για  άθληση  και  παιχνίδι  προοικονομούν  αποδοτικό  διδακτικό  έργο.

Αντισταθμιστική  αγωγή  σε  όσους   μαθητές  αντιμετωπίζουν  οικονομικά,  κοινωνικά,  και  άλλα  προβλήματα,  ώστε  να  εξασφαλίζονται  οι  ίσες  ευκαιρίες  για  όλους  και  να  μην  εξαιρείται,  ουσιαστικά,  κανένας  από  το  δικαίωμα  της  εκπαίδευσης.

Ορθός  επαγγελματικός  προσανατολισμός  των  νέων,  που  θα  τους  στρέφει  σε  μη  κορεσμένους  κλάδους  και  ειδικότητες,  θα  απομακρύνει  από  κατευθύνσεις  που  τείνουν  να  περιοριστούν  ή  να  εκλείψουν,  ώστε  να  εκπαιδεύονται  σε  τομείς,  που  αργότερα   θα  μπορέσουν  να  υπηρετήσουν.

Εκσυγχρονισμός  του  εκπαιδευτικού  θεσμού,  ώστε  να  ανταποκρίνεται  στις  σύγχρονες  επαγγελματικές,  τεχνολογικές  αλλά  και  πολιτιστικές  απαιτήσεις  του  παρόντος  και  κυρίως  του  μέλλοντος.  Δηλαδή,  εξισορρόπηση  του  τεχνοκρατικού  και  εξειδικευτικού  χαρακτήρα  της  εκπαίδευσης  με  έναν  ανθρωποκεντρικό  προσανατολισμό,  που  να  στοχεύει  πρώτα  στον  ολοκληρωμένο  άνθρωπο  και  έπειτα  στον  ειδικό  τεχνίτη  ή  επιστήμονα. Η  γλωσσική  και  πνευματική  καλλιέργεια  του  νέου,  η  πίστη  του  σε  υψηλές  αξίες  και  ιδανικά,  η  διαμόρφωση  μιας  υγιούς  κοινωνικής,  πολιτικής,  οικολογικής  και  οικουμενικής  συνείδησης,  η  αισθητική  αγωγή  του  και  η  έκφραση  της  δημιουργικότητάς  του  με  την  ανάδειξη  και  αξιοποίηση  των  κλίσεων  και  ικανοτήτων  του  προμηνύουν  ευτυχισμένο  και  δημιουργικό  άνθρωπο,  έτοιμο  να  συνδράμει  στην  επίλυση  των  δύσκολων  προβλημάτων  των  καιρών.

Σύνδεση  της  εκπαίδευσης  με  τη  διεθνή  πραγματικότητα   με  ανταλλαγές  πληροφοριών,  εκπαιδευτικών  εμπειριών,  και   καθηγητών  αλλά  και  μαθητών,  ώστε  να  ενταχθεί  στο  παγκόσμιο  άρμα  της  ανάπτυξης  και  της  προόδου.

ΔΙΑ  ΒΙΟΥ  ΠΑΙΔΕΙΑ

Είναι  όχι  μόνο  η  απόκτηση  εμπειριών  αλλά  και  η  οργανωμένη  προσπάθεια  του  ανθρώπου  να  ενημερωθεί,  να  πληροφορηθεί  και  να  παρακολουθήσει  τις  εξελίξεις  και  τα  επιτεύγματα  σε  κάθε  τομέα  καθ’ όλη  τη  διάρκεια  της  ζωής  του.                                                                                                                                    Είναι  επιβεβλημένη,  κυρίως  στην  εποχή  μας,  για  να  αποκτήσει  την  αναγκαία  εργασιακή  εξειδίκευση,  αφού  με  αυτόν  τον  τρόπο  θα  αποκτήσει  τις  σύνθετες  και  ακριβείς  γνώσεις  που  απαιτούνται  για  την  ομαλή  προσαρμογή  στο  ρευστό  και  αμείλικτο  παγκόσμιο  οικονομικό  περιβάλλον.                                                                                    Επιπλέον,  με  την  αδιάλειπτη  ενημέρωση,  εκπαίδευση  και  μόρφωση   ο  άνθρωπος  εξασφαλίζει  ορθές  και  εύστοχες  επιλογές  και  αποφάσεις  και  αντιμετωπίζει  αποτελεσματικά  τα  σύγχρονα  προβλήματα  αποφεύγοντας  πιθανά  λάθη.                                       Επιπρόσθετα,  ως  πολίτης  μελετώντας   και  γνωρίζοντας  τους  νέους  νόμους  που  ρυθμίζουν  τις  ανθρώπινες  σχέσεις  αλλά  και  τις  σχέσεις  μεταξύ  πολίτη  και  κράτους,  μπορεί  αποτελεσματικά  να  παρεμβαίνει  στις  πολιτικές  διαδικασίες,  να  συμβάλλει  στον  προσδιορισμό  των  δικαιωμάτων  και  υποχρεώσεών  του  και  να  ελέγχει  και  να  καθορίζει  την  πορεία  της  χώρας  του.                                                                                                                                             Περισσότερο  απ’ όλα,  όμως,  ο  άνθρωπος  κερδίζει  τη  γνωριμία  του  με  νέα  πνευματικά  και  καλλιτεχνικά  ενδιαφέροντα  αλλά  και  ερασιτεχνικές  δημιουργικές  ασχολίες,  που  αξιοποιούν  τον  ελεύθερο  χρόνο  του,  ολοκληρώνουν  την  προσωπικότητά  του  και,  τελικά,  δίνουν  νόημα  στη  ζωή  του.  Αν,  μάλιστα,  ο  άνθρωπος  αυτός  ανήκει  στη  λεγόμενη  τρίτη  ηλικία,  έχει  την  ευχέρεια  να  ανακαλύψει  νέα  κίνητρα  ζωής  αλλά  και  σημεία  επικοινωνίας  και  επαφής  με  τις  νεότερες  γενιές,  να  αναθεωρήσει  αντιλήψεις,  να  προσαρμοστεί  στις  νέες  συνθήκες  και  να  αποφύγει  τον  παραγκωνισμό  και  την  απομόνωση.                                                                                                                                                                         Ο  δρόμος  για  τη  δια  βίου  μάθηση  του  ανθρώπου  περνάει  αρχικά  μέσα  από  τα  πρώτα  χρόνια  του  ως  παιδιού  και  τη  σχέση  που  αυτός   είχε  με  τη  γνώση.  Εάν   έχει  συνειδητοποιήσει  την  αξία  της  έρευνας  και  της  γνώσης,  εάν  έχει  αντιληφθεί  τον  τρόπο  να  μαθαίνει,  και  να  ανατροφοδοτεί  και  να  εμπλουτίζει  μόνος  του  τις  γνώσεις  που  απέκτησε  στα  εκπαιδευτικά  ιδρύματα  και   εάν  ταυτόχρονα  διαθέτει  την  προσωπική  διάθεση  για  αυτομόρφωση  μέσα  στο  χρόνο,  μπορεί  να  την  κατακτήσει.                               Προαπαιτούμενη,  βέβαια,  είναι  και  η  οργανωμένη  παρέμβαση  της  πολιτείας,  που  μπορεί  να  προσφέρει  εκπαιδευτικό  έργο  μέσα  από  δημόσια  και  ιδιωτικά  εκπαιδευτικά  ιδρύματα  και  οργανισμούς,  όπως  τα  σχολεία,  τα  πανεπιστήμια,  που  δίνουν  τη  δυνατότητα  παρακολούθησης  και  από  απόσταση  προπτυχιακών  και  μεταπτυχιακών  σπουδών  ,  μέσα  από  τους  δήμους,  διάφορες  υπηρεσίες,  εταιρείες   και  συλλόγους   για  επίκαιρα  θέματα  που  ενδιαφέρουν  όλους  τους  ανθρώπους.  Αποτελεσματική  θα  ήταν  και  η  παροχή  κινήτρων  (υποτροφίες,  εκπαιδευτικές  άδειες)  από  την  πολιτεία  σε  όσους  ενδιαφέρονται  για  τα  προγράμματα  μόρφωσης  και  επιμόρφωσης,  ώστε  να  συμμετέχουν  σε  αυτά  όλο  και  περισσότεροι  από  όλο  το  ηλικιακό  φάσμα.                                                                                                                                                                             Στη  δια  βίου  παιδεία  συμβάλλουν   ιδιαίτερα  και  τα  μέσα  μαζικής  ενημέρωσης  με  την  προβολή  εκπαιδευτικών  και  επιμορφωτικών  εκπομπών,  που  αφορούν  στο  χώρο  του  επαγγέλματος  και  της  οικονομίας,  της  ιστορίας  και  του  πολιτισμού,  της  επιστήμης  και  της  τεχνολογίας,  της  κοινωνίας,  της  πολιτικής  και  της  γνώσης.                                                                                        Στοχεύει  όχι  μόνο  στον  υψηλότερο  βαθμό  παραγωγικότητας  σε  ποσότητα  και  ποιότητα  σε  όλους  τους  τομείς,  αλλά  κυρίως  στην  καλύτερη  ποιότητα  ζωής  και  στην  μακροπρόθεσμη  ευτυχία  του  ανθρώπου.

Ο  ΡΟΛΟΣ  ΤΗΣ  ΑΝΩΤΑΤΗΣ  ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Τα  Ανώτατα  Εκπαιδευτικά  Ιδρύματα  οφείλουν  να  είναι  κέντρα  πνευματικής  ζωής  και  να  συνδέονται  άμεσα  με  τον  εθνικό  πολιτισμό,  την  επιστήμη,  την  έρευνα,  την  τεχνολογία,  την  οικονομική  και  πολιτική  ζωή  της  χώρας.  Οφείλουν  να  μυούν  τους  φοιτητές  στην  επιστημονική  γνώση  και  μεθοδολογία  και  να  εκκολάπτουν  τους  αυριανούς  επιστήμονες,  που  δε  θα  αναπαράγουν  ούτε  θα  εφαρμόζουν  μόνο  τις  γνώσεις  που  απέκτησαν,  αλλά  και  θα  τις  προωθούν.  Οφείλουν,  δηλαδή,  να  διαμορφώνουν  ανθρώπους  δημιουργικούς  με  φαντασία  και  κρίση.     Οφείλουν  να  προετοιμάζουν  γνωστικά  και  εμπειρικά  το  ανθρώπινο  δυναμικό,  ώστε  με  γνώση,  οργάνωση  και  ανάληψη  πρωτοβουλιών  να  υπηρετήσει  τις  ανάγκες   της  οικονομικής  ανάπτυξης  της  σύγχρονης  κοινωνίας  και  να  επιλύσει  τα  σύγχρονα  ακανθώδη  εθνικά  και  παγκόσμια  ζητήματα.                                                                                                                         Γενικά,  τα  Ανώτατα  Εκπαιδευτικά  Ιδρύματα  πρέπει  να  αποτελούν  το  χώρο  διακίνησης  ιδεών,  με  όλες  τις  ιδεολογικές  συγκρούσεις  και  αντιπαραθέσεις  που  αυτό  συνεπάγεται.  Μέσα  σε  κλίμα  ελευθερίας  και  δημοκρατίας  πρέπει  να  διαμορφώνεται  η  ηθική  και  πολιτική  συνείδηση  του  επιστήμονα  και  πολίτη,  που  ορίζει  το  κοινωνικό  και  ανθρωπιστικό  του  χρέος  και  τον  κατευθύνει  στην  ευτυχία  του  ανθρώπινου  γένους  συνολικά.