ΓΛΩΣΣΑ

Είναι  το  τελειότερο  και   βολικότερο  μέσο  επικοινωνίας,  το  ακριβέστερο  όργανο  συνεννόησης. Αποτελεί  συνδυασμό  σκέψης  και  φθόγγων  και  βοηθά  στην  ανακοίνωση  των  εμπειρικών  γνώσεων, των  σκέψεων  και  των  συναισθημάτων  του  ανθρώπου. Η  γλώσσα  είναι  το  βάθρο  της   πνευματικής   υπόστασης  του  ανθρώπου.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Είναι  απέραντη ( με  τη  γλώσσα  εκφράζεται  το  άτομο , ένας  λαός , ο  κόσμος  όλος  ),  πολύμορφη ( ανταποκρίνεται   σε  όλους  τους  κοινωνικούς  ρόλους  του  ανθρώπου ), παντοδύναμη ( επιτυγχάνει  τα  πάντα   -είναι  δύναμη  αλλά  και  αδυναμία -).

ΣΗΜΑΣΙΑ

Είναι καθοριστική  σε  όλους  τους  τομείς:    α)  στον  κοινωνικό,  αφού  απεικονίζει  τον  κόσμο  και  άρα   βοηθάει  τον  άνθρωπο  να  ενταχθεί  σ’αυτόν    αλλά  και   αφού   τον  καθιστά  ικανό  να  εκφράζει  τον  εαυτό  του,  να  ερμηνεύει  τα  ερεθίσματα  που  δέχεται  και  άρα  να  κατανοεί  την  ύπαρξή  του,   β)  στον   πολιτικό,  αφού  αναπτύσσει  την  πολιτική  συνείδηση,  την  πολιτική  σκέψη  και  το  διάλογο  που  οδηγεί  στην  ειρηνική  επίλυση  των  διαφορών  μεταξύ  ατόμων  και  λαών  και  εδραιώνει  δεσμούς  φιλίας,  αγάπης  και  συνεργασίας. γ) στον  πνευματικό/ μορφωτικό-πολιτιστικό,  αφού  συντελεί  στην  κατανόηση  του  κόσμου,  στη  διάδοση  πληροφοριών  και  γνώσεων,  στην  ανάπτυξη  των  Επιστημών,  των   Γραμμάτων  και  των   Τεχνών  και  ταυτόχρονα  διαφυλάσσει   και  μεταλαμπαδεύει   τον   πολιτισμό.  Τέλος,   αποτελεί  όργανο  παιδαγωγικής  δύναμης,  αφού  μπορεί  να  διδάσκει,  να  συμβουλεύει,  να  επαινεί,  να  ψέγει.  δ) στον   ψυχολογικό, αφού  με  την  έκφραση  των  συναισθημάτων  και  του  εσωτερικού  κόσμου  του  ο  άνθρωπος  καταπολεμά  την  εσωστρέφεια  και  τη  μοναξιά  και  με  την  επικοινωνία  και  το  διάλογο  μετριάζει  τα  αρνητικά  συναισθήματα  και  αποφεύγει  ακραίες  εκδηλώσεις. ε) στον  ηθικό  τομέα,  αφού  η  γλώσσα  προσεγγίζει,  αναλύει  και  διαμορφώνει  ηθικές  αξίες,  ιδανικά,  πρότυπα  και  ακολούθως  διαμορφώνει    ολοκληρωμένους  χαρακτήρες. ε) στον  εθνικό  τομέα,  καθώς  μεταδίδει  και  διατηρεί  την    εθνική  κληρονομιά  και  συνείδηση  και  τελικά  προσδιορίζει  την  ταυτότητα  κάθε  λαού.

Η  ΓΛΩΣΣΑ  ΤΩΝ  ΝΕΩΝ

Είναι   το   σύνολο  των  γλωσσικών  φαινομένων    που   χαρακτηρίζουν  την  επικοινωνία  των  νέων  μεταξύ  τους. Είναι  μια  κοινωνιόλεκτος,  δηλαδή  ένας  ιδιαίτερος  τρόπος  ομιλίας  μεταξύ  των  νέων  με  λεξιλογικά,  πραγματολογικά  και  δομικά  χαρακτηριστικά.   Βασικό  χαρακτηριστικό  της  κοινωνιολέκτου  είναι  το  ιδίωμα  της  αμφισβήτησης  που  εκφράζεται  είτε  ως  διακριτικό  κοινωνικής  ταυτότητας  είτε  ως  επιθετικότητα (προοδευτική  διανόηση  και  νεολαία  ή  κοινωνικό  περιθώριο ). Ανησυχία   προκαλεί,  βέβαια,  η  σύγχρονη  γλωσσική  ανεπάρκεια  των  νέων  που  εντοπίζεται  στη  λεξιπενία,  τη  σημασιολογική  συγχώνευση  σε  μια  λέξη,  τη  γενικότερη  φθορά  της  γλώσσας ( σολοικισμοί  και  βαρβαρισμοί ),  τη  συρρίκνωση  του  λεξιλογίου ( χρήση  ξένων  γλωσσικών  και  στερεότυπων  εκφράσεων ), τη  χρήση  γλωσσικών  ατοπημάτων  και  την  άκριτη  υιοθέτηση  νεολογισμών,  συνθηματολογίας  και  υβρεολογίου.

ΑΙΤΙΑ  ΤΗΣ  ΓΕΝΝΗΣΗΣ  ΤΟΥ  ΙΔΙΩΜΑΤΟΣ  ΤΗΣ  ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗΣ  ΔΙΑΝΟΗΣΗΣ  ΚΑΙ  ΝΕΟΛΑΙΑΣ

Κοινωνιολογικά: α) ανάγκη  συμμόρφωσης  προς  την  παρέα  β) οικειότητα  που  απομακρύνει  τη  γλωσσική  ευγένεια  και  τυπικότητα   γ) έκφραση  μιας   ιδεολογικής   και  πολιτικής   διαμαρτυρίας  και  ταυτόχρονα  βελτιωτικών  ή  ριζοσπαστικών  προτάσεων                                                       

 Ψυχολογικά: α) αμφισβήτηση  και  απόρριψη  κυρίαρχων  τρόπων  συμπεριφοράς  και  ιδεολογιών  β) έκφραση  ανησυχιών  και  αναζητήσεων   της  εφηβικής  ηλικίας  γ) ταυτοποίηση  της   γενιάς   τους  δ) επιρροή  από  κουλτούρες    αγγλοαμερικανικής   προέλευσης  ( είδη  μουσικής )                                                                                                                                             Επικοινωνιακά: α) ανάγκη  για  έκφραση,  πρωτοτυπία  και  γλωσσικό  παιχνίδι  β) ανάγκη  για  έκφραση  της  κοινωνικής  προέλευσης  και  της  διαφοροποίησης  του  φύλου  γ) ανάγκη  κατάδειξης  της  συμμετοχής  σε  μια  νεανική  κουλτούρα  δ) καλλιέργεια  και  προώθηση  του  νεανικού  γλωσσικού  ιδιώματος  από  τα  μ.μ.ε.

ΑΙΤΙΑ  ΤΗΣ  ΓΕΝΝΗΣΗΣ  ΤΟΥ  ΙΔΙΩΜΑΤΟΣ  ΤΟΥ   ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ  ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ

Η  εκπαίδευση  σε  όλες  τις  βαθμίδες   παρέχει  γλωσσική  παιδεία  που  επιδιώκει  γνώσεις  και  ικανότητες  για  την  αντιμετώπιση   κυρίως  πρακτικών  και  άμεσων  προβλημάτων  ,  που  χαρακτηρίζεται  από  έλλειψη  κατάλληλων  μέσων  και  διδακτικών   μεθόδων,  από  αδυναμία  του  ανεπαρκώς  μορφωμένου   και  επιμορφωμένου  διδακτικού  προσωπικού  να  ανταποκριθεί  επιτυχώς  στις  απαιτήσεις  ενός  τόσο  σύνθετου  έργου,  από  τη  μη  συστηματική  και  σε  βάθος  διδασκαλία  της  γλωσσικής  μας  παράδοσης .Η  πνευματική  ζωή   απομακρύνεται   από  το  βιβλίο,  την  τέχνη ,  τον  πολιτισμό  που  ασκεί  την  κριτική  σκέψη  και  εστιάζει  στη  στυγνή  ειδίκευση,  σε  εμπορικά  προϊόντα  που  περιορίζουν  το  ενδιαφέρον  του  ανθρώπου  στην  καθημερινότητα.                                                                                 Τα  μ.μ.ε.  περιορίζουν  το  λόγο ( κυριαρχία  της  εικόνας,  των  ξένων  λέξεων,  του  ελλιπή  και  υπαινικτικού  διαφημιστικού  λόγου ),  τον  υπεραπλουστεύουν,  τον  ακρωτηριάζουν   με  νεολογισμούς,  ευφυολογήματα  και  αλλοιώσεις (στην  προφορά,  τη  σημασία,  τη  σύνταξη ).Ιδιαίτερα  στο  διαδίκτυο  επικρατεί  ένα  μωσαϊκό  γλωσσικών  στοιχείων   και  οι       κανόνες  περιττεύουν.                                                                                                                                       Η  πολιτική  ζωή   χρησιμοποιεί  ένα  ιδίωμα  που  διακρίνεται  από  λεξιλογική  φτώχεια,  συνθηματική  ορολογία  και  κρυπτικότητα  του  λόγου. Δε  βοηθά  τη  σκέψη,  καταργεί  το  διάλογο  και  αναπτύσσει  το  δημαγωγικό  λόγο  με  έντονα  λαϊκιστικά  στοιχεία.  Ο  σημερινός  επιφανειακός  και  αλλοτριωμένος  τρόπος  ζωής  που  κυριαρχεί  στις  μεγαλουπόλεις  με  τους  ταχύτατους  ρυθμούς  και  τη  μη  ουσιαστική  επικοινωνία,  η  κυριαρχία  του  τεχνοκρατικού  τρόπου  ζωής  και   του  διαρκή  αγώνα  για  τη  μέγιστη  παραγωγικότητα,  η  κυριαρχία  των  τεχνολογικών  μέσων  και  ο  ξενόφερτος  τρόπος  ψυχαγωγίας,   οδηγεί  στην  αποξένωση  μεταξύ  των  ανθρώπων,  στις  ελάχιστες  και  τυπικές  διαπροσωπικές  σχέσεις  και  ανάγκες   που  πλήττουν  βάναυσα  τη  σκέψη  και  τη  γλώσσα.

ΤΡΟΠΟΙ  ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ

Το  άτομο  αλλά  και  μικρές  κοινωνικές  ομάδες ( το  σχολείο,  τα  μ.μ.ε.,  οι  πνευματικοί  άνθρωποι )  όπως  και  η  πολιτεία  πρέπει  να  επαναπροσδιορίσουν  τους  στόχους  τους -  η  προσέγγιση  πρέπει  να  είναι  ανθρωποκεντρική  -   και  να  ενισχύσουν  με  κάθε  τρόπο  την  προώθηση  της  σκέψης,  του  διαλόγου,  του  βιβλίου,  της  γνήσιας  δημιουργίας  σε  όλους  τους  τομείς  και  ταυτόχρονα  να  περιορίσουν    δραστικά  ό,τι  αποχαυνώνει  και  παθητικοποιεί  τον  άνθρωπο,  ό,τι  τον  αποπροσανατολίζει  και  του  στερεί  την  ικανότητά  του  να  σκέφτεται  και  να  αποφασίζει  με  υγιή  κριτήρια.

ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑ

Είναι  η  επαρκής  κατοχή  μιας  ή  περισσότερων  ξένων  γλωσσών ( γνωρίζει  να  τη  μιλά  με  σωστή  προφορά,  να  τη  γράφει  σωστά  ως  προς  το  λεξιλόγιο,  τη  σύνταξη και  τους  ιδιωματισμούς  της )                                                                                                                                                                                                      Στάδια  της   γλωσσομάθειας  είναι: α) εξοικείωση (γνώση  του  καθημερινού  λεξιλογίου )  β) γνώση  της  επιστημονικής  ορολογίας   γ) κατανόηση  της  ξένης  γλώσσας  ισόβαθμα  με  τη  μητρική (γνώση  της  δομής  της ,  εφαρμογή   της  γραμματικής  και  του  συντακτικού,  γνώση  των  ποικίλων  σημασιών  κάθε  λέξης )

ΓΙΑΤΙ  ΕΙΝΑΙ  ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ

Στις   μέρες  μας  οι  λόγοι  ποικίλλουν: α)πολιτικοί  λόγοι  αποτελούν  η  επικράτηση  του  διεθνισμού  και  της  παγκοσμιοποίησης,  η  διεύρυνση  της  δημοκρατίας  και  η  δημιουργία  παγκόσμιων  οργανισμών  και  κινημάτων  πολιτικής  πίεσης  β) κοινωνικοί  λόγοι  είναι  η  ανάπτυξη   και  η  ανάγκη   του  τουρισμού,   η  ανάγκη  επικοινωνίας   και  ανάπτυξης  σχέσεων  με  άλλους  λαούς-  κυρίως  μέσω  της  τεχνολογίας -  και    η  ανάγκη   κατανόησης  του  τρόπου  ζωής  και  σκέψης  τους   που  συμβάλλει  σε  ειρηνική  συνύπαρξη   καθώς  και   η  επίλυση  καθημερινών  προβλημάτων ( κατανόηση  χρήσης  μιας  μηχανής  κ.α. )  γ) οικονομικοί  λόγοι  είναι  η  άμεση  ενημέρωση  και  άρα  εξέλιξη  στο  χώρο  του  επαγγέλματος,  η  δημιουργία  προϋποθέσεων  για   γρήγορη   επαγγελματική  αποκατάσταση    και  η  ευελιξία  στην  παγκοσμιοποιημένη  οικονομική  αγορά  ( διεκπεραίωση  οικονομικών  συναλλαγών,  διαφήμιση,  γνώση  του  διεθνούς  δικαίου  και  παρακολούθηση  των  δεικτών  της  παγκόσμιας  οικονομίας )  δ) πνευματικοί  λόγοι  είναι   κατ’  αρχήν  η  πνευματική  άσκηση  που  πραγματοποιείται  με  τη  μελέτη  μιας  ξένης  γλώσσας ( άσκηση  της  προσοχής,  της  αντίληψης,  της  κρίσης,  της  μνήμης  και  άλλων    αρετών ),     η  δυνατότητα  εμβάθυνσης   και  επιμόρφωσης   πάνω  σε  θέματα  επιστήμης  και   τέχνης   σε  ξένα  πανεπιστήμια,  μελέτης  της  ξενόγλωσσης  βιβλιογραφίας,  συμμετοχής  σε  διεθνή  επιστημονικά  συνέδρια  και  ανακοίνωσης  των  πορισμάτων  επιστημονικών  ερευνών, η  δυνατότητα  επικοινωνίας  και  ενημέρωσης  μέσω  του  διαδικτύου  και  της  δορυφορικής  τηλεόρασης  για  τα   παραπάνω  θέματα,  η  δυνατότητα  ποιοτικότερης  ψυχαγωγίας ( ανάγνωση  ξένων  κειμένων,  κατανόηση  στίχων  ποίησης  και  μουσικής ),  η   συσσώρευση  της  σοφίας  και  της  σκέψης ( ιστορία  και  πολιτισμός )  των  αλλόγλωσσων   πολιτισμών   που  οδηγεί  σε  ένα  νέο  τρόπο  σύλληψης,  οργάνωσης  και  έκφρασης  της  πραγματικότητας  και  τέλος  στην  καλύτερη  κατανόηση  της  μητρικής  γλώσσας  και  στη  συναίσθηση  της  εθνικής  ιδιαιτερότητας. ε) ηθικό  λόγο  αποτελεί  η  ολοκλήρωση  του  σύγχρονου  ανθρώπου  μετά  τον  εμπλουτισμό  του  από  παγκόσμιες  αξίες  και  ιδανικά. στ) εθνικοί  λόγοι  είναι  η  προώθηση  του  ελληνικού  πνεύματος  και  η  αποφυγή  της  εθνικής  απομόνωσης

ΚΙΝΔΥΝΟΙ  ΑΠΟ  ΤΗ  ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑ

 α) Μιμητισμός  στον  ευρύτερο  τρόπο  ζωής  και  σκέψης,  εθνική  αλλοτρίωση  και  υποδούλωση  ,  β) νόθευση  του  γλωσσικού  πλούτου  με  ξενόγλωσσους  νεολογισμούς,   γ)  απομάκρυνση  από  την  παράδοση

ΣΗΜΑΣΙΑ  ΤΗΣ  ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ  ΓΙΑ  ΤΟΥΣ  ΕΛΛΗΝΕΣ

Ειδικά  για  τους   Έλληνες  η  γλωσσομάθεια  είναι  αναγκαιότητα,  αφού  υστερούν  αριθμητικά  από  τους  υπόλοιπους  ευρωπαίους   και  η  ελληνική  είναι  άγνωστη  στους  περισσότερους.  Έτσι,  όποια  οικονομική,  εμπορική,  επιστημονική,  πνευματική  και  πολιτιστική  δραστηριότητα  προαπαιτεί  την  καλή  γνώση   τουλάχιστον   της  Αγγλικής  εξασφαλίζοντας,  έτσι,  και  τον  δίαυλο  του  διαδικτύου.

ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΣ

Είναι  η  αδυναμία  του  ανθρώπου  να  διαβάζει,  να  γράφει  και  να  κάνει  τις  απλές  πράξεις  της  αριθμητικής ( οργανικός  αναλφαβητισμός ).  Είναι   και  η  μη  ολοκλήρωση  της  υποχρεωτικής  εκπαίδευσής  του  με  αποτέλεσμα   να  είναι  ανίκανο  να  ασκήσει  όλες  τις  δραστηριότητες  που  του  επιτρέπουν  την  προώθηση  του  ατομικού  και  κοινωνικού  συμφέροντος   ( λειτουργικός  αναλφαβητισμός) .   Εκτείνεται  στις  αναπτυσσόμενες  χώρες  και  στα  μειονεκτικά  κοινωνικά  στρώματα  των  αναπτυγμένων  χωρών.

ΑΙΤΙΑ  ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΥ

α) γεωγραφικά: απομακρυσμένες  και  δυσπρόσιτες  περιοχές   χωρίς  εκπαιδευτική  υποδομή  και  με  δυσκολίες  μετάβασης  των  παιδιών  σε  σχολεία  κοντινών  περιοχών          β)πολιτικά/ ιστορικά: σε  εμπόλεμες  περιόδους  διακόπτεται  η  εκπαιδευτική  διαδικασία,    τα  απολυταρχικά  καθεστώτα  σκόπιμα  ωθούν  στον  αναλφαβητισμό  για  να  μαζοποιήσουν  και  να  χειραγωγήσουν  το  λαό,  η  πολιτεία  αρκετές  φορές  αδιαφορεί  για  την  πραγματική  εφαρμογή  της  βασικής/ υποχρεωτικής  εκπαίδευσης  γ) κοινωνικά:     οι  προκαταλήψεις  και  τα  κοινωνικά  στερεότυπα  αρχικά  των  γονιών   και  έπειτα  της  κοινωνίας   για  την  αξία  της  μόρφωσης  στρέφουν  τα  παιδιά  στην  πρόωρη  εργασία  και  οικονομική  ανεξαρτησία  - ιδιαίτερα  στην  επαρχία.  Πολλές  φορές  εκεί  οδηγούν  και  οι  κακές  σχέσεις  μεταξύ  των  γονιών  ή  η  έλλειψη  φροντίδας  για  τα  παιδιά  τους ,  η  έλλειψη   ουσιαστικής     επικοινωνίας  με  αυτά,  η  αδιαφορία  για  τη  σχολική  τους  πρόοδο  ή  ακόμη  και  η  εκμετάλλευση  ή  η  κακομεταχείρισή  τους.  Επιπλέον,   παιδιά  μεταναστών  ή  κοινωνικών  ομάδων  που  μετακινούνται ( τσιγγάνων,  νομάδων,  κτηνοτρόφων ) δύσκολα  απολαμβάνουν  το  αγαθό  της  μόρφωσης  τόσο  εξαιτίας  διακρίσεων  που  γίνονται  σε  βάρος  τους  όσο  και  επειδή  οι  σχολικές  αξίες  είναι  πολύ  διαφορετικές  από  τις  αξίες  της  οικογένειας  ή  του  περιβάλλοντός  τους,  τη  θρησκεία  και  τη  γλώσσα  τους   δ)  οικονομικά:  τα  προβλήματα  επιβίωσης  που  αντιμετωπίζουν   ακόμη   και   σήμερα  πολλές  οικογένειες   σε  συνδυασμό  με  το  ελάχιστο  ποσοστό  του  εθνικού  εισοδήματος  που  διατίθεται  για  την  παιδεία  -ειδικά  στη  χώρα  μας -  απομακρύνουν   όλο  και  περισσότερα  παιδιά  από  τις  σχολικές  αίθουσες  ε)  πνευματικά: ο  σύγχρονος  άνθρωπος  έχοντας  θεοποιήσει  το  κέρδος – εύκολο  και  γρήγορο – τεμπελιάζει  πνευματικά  και  μη  έχοντας   εκσυγχρονισμένη  και  ελκυστική  εκπαίδευση,  εξειδικευμένη  στις  ανάγκες  κάθε  ηλικιακής  και  κοινωνικής  κατηγορίας  εγκαταλείπει  κάθε  προσπάθεια  για  μόρφωση.

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Είναι  καταλυτικές  για  το  άτομο  αλλά  και  για  την  κοινωνία: Το  άτομο              α)  αδύναμο  να  ενημερώνεται,  να  παρακολουθεί  και  να  παρεμβαίνει  αποτελεσματικά  στις  πολιτικές  εξελίξεις  απολιτικοποιείται   και  στη  συνέχεια  εύκολα  μαζοποιείται  και  δημαγωγείται   χωρίς  να  είναι  ικανό  να  αντιληφθεί  και  να  διεκδικήσει  τα  δικαιώματά  του  β) Κοινωνικά  απομονώνεται  και  αποστασιοποιείται   από  τις  κοινωνικές  δραστηριότητες   υποβαθμίζοντας  την  κοινωνική  του  θέση,  αφού  δε  μπορεί  να  διατυπώσει  προσωπικές  θέσεις  και  να  αναλάβει  πρωτοβουλίες  για  την  επίλυση  κοινωνικών  προβλημάτων                       γ) Οικονομικά  πλήττεται  περισσότερο  από  την  ανεργία  ή  την  υποαπασχόληση,  αφού  ως  ανειδίκευτος   εργάτης  ,   αντιμετωπίζει  χαμηλά  ημερομίσθια,  τον  κίνδυνο  της  απόλυσης  και  έχει  χαμηλό  βιοτικό  επίπεδο  δ)  Πνευματικά  ακρωτηριάζεται   παραμένοντας  στάσιμο  και  στείρο  χωρίς  κριτική  σκέψη,  αντίληψη  και  δημιουργική  φαντασία  με  αποτέλεσμα  την  περιορισμένη  αντίληψη  του  κόσμου,  την  αδυναμία  αυτοπροσδιορισμού,  την  αλλοτρίωση  και  την  εξάρτηση  από  προκαταλήψεις  και  δεισιδαιμονίες  ε) Κάτω  από  ιδιαίτερες  κοινωνικές  συνθήκες,  αδυνατεί  να  εμβαθύνει  στις  ηθικές  αξίες,  έχοντας  περιορισμένα  πρότυπα  και  ιδανικά  στ) Ψυχολογικά  διακατέχεται  από  συμπλέγματα  κατωτερότητας  και  παύει  να  αισθάνεται  ελεύθερος,  αφού  αδυνατεί  να  ολοκληρωθεί  ως  προσωπικότητα.  Αναλογικά,  η  κοινωνία  α) δυσλειτουργεί  πολιτικά,  αφού  χωρίς  αντιπαράθεση  ιδεών   υπάρχει  υστέρημα   διαλόγου  και  εύκολα  οδηγείται  σε   δημαγωγικές   καταστάσεις     β)  διακρίνεται   από  αδυναμία  ανάληψης  πρωτοβουλιών  με  σκοπό  την  επίλυση   κοινωνικών  προβλημάτων  και  άρα  από  στασιμότητα  και  τελμάτωση  που  οδηγεί  σε  αυξημένα  φαινόμενα  κοινωνικής  παθογένειας ( βία,  εγκληματικότητα,  φανατισμός  κ.α. )  και  σοβαρές  κοινωνικές  ανισότητες   γ)  μειώνει  την  ποσότητα  και  ποιότητα  της  παραγωγικότητάς  της ( αδυναμία  εξειδίκευσης,  εκβιομηχάνισης ) και  επομένως  οικονομική  κατ’ αρχήν  εξάρτηση  δ)  πνευματικά  και  πολιτισμικά  επικρατεί  στασιμότητα,  άγνοια  της  ιστορίας  και  άκριτος  μιμητισμός  κάθε  ελκυστικού  ξένου  δημιουργήματος.   Υπάρχει  αδυναμία  επικοινωνίας  με  άλλους  πολιτισμούς  και  εμμονή  σε  προλήψεις   και    δεισιδαιμονίες  ε)  εθνικά,  τέλος,  διακυβεύεται  η  εθνική  ταυτότητα  είτε  από  άκριτο  μιμητισμό  είτε  από  άγονο  πατριωτισμό  και  εθνικισμό.

ΤΡΟΠΟΙ  ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ

Ουσιαστικό  πρέπει  να  είναι  το  ενδιαφέρον  της  πολιτείας  αλλά  και  διεθνών  οργανισμών  για  παροχή  υποχρεωτικής  και  πραγματικά  δωρεάν  εκπαίδευσης  σε  όλες  τις  κοινωνικές  τάξεις  .Εξατομικευμένα,  χρήσιμη  θα  ήταν  η    ενίσχυση   των  αδύναμων  οικονομικά  οικογενειών  ώστε  να  μην  αναγκάζονται  να  απομακρύνουν  τα  παιδιά  τους  από  το  σχολείο  για  βιοποριστικούς  λόγους .Αλλά   και  η  οργάνωση  σχολείων  ( κτιριακή  υποδομή , παροχή  εκπαιδευτικού  υλικού,   επιμόρφωση  εκπαιδευτικών  ώστε  να  κρίνονται  ικανοί   για  ουσιαστική  συνεργασία  με  τα  παιδιά  και  τους  γονείς  τους,  θέσπιση  ενισχυτικής  διδασκαλίας  για  παιδιά  με  μαθησιακές  δυσκολίες,  χρήση  της  τεχνολογίας  και  αναμόρφωση  της  ύλης  και  του  σκοπού  της  εκπαίδευσης )  όπως   και  η  κατάρτιση   ειδικών  προγραμμάτων   και  η  ίδρυση  περισσότερων  νυχτερινών  σχολείων  ώστε  να  διευκολύνονται   οι   μεγαλύτεροι  σε  ηλικία  και  οι   εργαζόμενοι   ώστε   να  επαναπροσδιορίσουν  την  αξία  της  μόρφωσης  θα  ήταν  ιδιαίτερα  εποικοδομητική.  Συμπερασματικά,  η  αντιμετώπιση  του  αναλφαβητισμού  προϋποθέτει  την  αντιμετώπιση  της  φτώχειας  και  του  κοινωνικού  αποκλεισμού.

ΧΑΡΑ ΠΑΛΛΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ